Căn đường khi lái xe là kỹ thuật mà bất cứ tài xế nào cũng cần nắm rõ. Đặc biệt là với tài xế xe tải, khi điều khiển xe cồng kềnh, nhiều hàng hóa rất dễ phát sinh tình huống giao thông ngoài ý muốn. Hiểu rõ và áp dụng tốt các cách căn đường khi lái xe tải sẽ hạn chế tối đa tai nạn xấu khi tham gia giao thông. Đồng thời giúp lái xe dễ dàng di chuyển hơn trong các cung đường nhỏ, hẹp, nhiều xe cộ.
1. Căn đường khi lái xe tải bằng cách xác định vị trí, hướng đi của xe

Xác định vị trí xe khi đi trên đường
Xe di chuyển ở phần đường bên phải: Lái xe sẽ sử dụng hình chiếu từ vị trí ngồi của mình xuống mặt đường làm chuẩn. Nếu như thấy điểm chiếu này lệch sang bên phải chứ không nằm trên trục tim đường thì xe tải đang di chuyển sang làn bên phải. Theo hệ quy chiếu đó, khi tài xế muốn di chuyển sang làn đường bên phải nhiều hơn, thì hình chiếu từ vị trí lái càng phải lệch tim đường về bên phải.
Xe di chuyển ở phần đường bên trái: Tương tự như phần đường bên phải, lái xe sử dụng hình chiếu từ vị trí ngồi xuống mặt đường làm chuẩn. Xác định điểm chiếu, nếu thấy điểm này cách trục tim đường trên 45cm về phía bên trái thì xe tải đang di chuyển sang làn đường trái. Điểm chiều càng lệch về phía trái của trục đường thì xe bạn đang di chuyển ở làn bên trái nhiều hơn.
Xe di chuyển ở chính giữa đường: Xe tải ở Việt Nam có vị trí ghế lái nằm ở phía trái xe. Thông thường vị trí này sẽ lệch so với tim đường từ 35cm - 45cm. Áp dụng cách căn đường khi lái xe tải ở trên, nếu điểm chiếu nằm cách tâm đường trong khoảng từ 35cm - 45cm thì xe đang di chuyển ở làn đường chính giữa.
Xác định hướng di chuyển của xe
Di chuyển song song với hướng đường: Khi xe tải chạy trên hệ thống đường chia nhiều làn khác nhau, cần xác định chính xác làn đường mình được phép di chuyển. Muốn xe tải chạy song song với hướng đường cần xác định chính xác vị trí của lái xe trên mặt đường. Giữ vô lăng ổn định sao cho vị trí của lái xe luôn trong trạng thái song song với trục tim đường.
Di chuyển lệch ra khỏi hướng đường: Xe tải di chuyển lệch khỏi hướng đường trong tình huống lái xe muốn chuyển làn hoặc chuyển hướng đường. Trong trường hợp này, hình chiếu từ vị trí lái xuống mặt đường sẽ tạo thành một góc nhọn so với trục tim đường. Nếu không muốn đổi làn nhưng thấy hình chiếu tạo thành một góc thì nên điều chỉnh vô lăng cho xe trở về trục đường chính.
Xem thêm: Chạy xe tải cần gì? Học lái xe tải cơ bản dành cho người mới
2. Căn đường khi lái xe tải bằng cách căn đầu xe ô tô

Cách căn đường bằng đầu xe ô tô đối với xe tải là một trong các cách căn đường khó nhất. Đầu xe tải có thiết kế đặc biệt với nhiều linh kiện, bộ phận cồng kềnh tạo ra nhiều điểm mù gây khó khăn khi quan sát. Đối với mỗi loại đầu xe tải lại có cấu tạo, kích thước khác nhau. Hạng xe tải càng nặng thì đầu xe lại càng phức tạp. Lái xe cần có kinh nghiệm tự xác định các điểm chiếu cố định để căn đường cho chuẩn xác nhất.
Căn với xe máy chạy phía trước
Đối với lái xe mới, khi tập căn đầu xe ô tô với xe máy phía trước cần thực hiện 3 bước sau:
- Bước 1: Đỗ xe tải, sao cho khoảng cách giữa đầu xe ô tô với xe máy là 1m.
- Bước 2: Ngồi vào ghế lái, hướng tầm mắt thẳng vào xe máy phía trước, xác định các điểm có thể nhìn thấy được trên xe máy trong khoảng cách 1m.
- Bước 3: Di chuyển xe tải, nhớ rõ các điểm khi đỗ xe có thể nhìn thấy. Khi lái xe tải đến vị trí có thể nhìn rõ các điểm đã xác định trước trên xe máy cần duy trì đúng khoảng cách đó hoặc kéo dãn khoảng cách hơn. 1m là khoảng cách an toàn của đầu xe tải với xe máy phía trước.
Đối với lái xe lâu năm, họ có mẹo căn đường khi lái xe tải. Khoảng cách an toàn của xe tải với xe máy là khi nhìn được biển số của xe máy phía trước. Nếu biển số xe máy bị khuất khỏi tầm nhìn, nghĩa là đầu xe tải với xe máy đang ở khoảng cách gần, gây nguy hiểm. Lúc này cần giảm tốc độ, kéo dãn khoảng cách.
Xem thêm: Lái xe tải chở hàng cần giấy tờ gì? Điều kiện để hành nghề lái xe
Căn đối với ô tô chạy phía trước
Cách căn đường đối với ô tô chạy phía trước khi lái xe tải cũng tương tự đối với xe máy ở trên. Tuy nhiên, khoảng cách an toàn giữa hai ô tô sẽ từ 1m đến 1.5m. Ô tô hoặc ô tô tải có nhiều loại, nhiều thiết kế, kích cỡ khác nhau nên việc xác định này sẽ khó khăn hơn. Lái xe cần xác định nhiều điểm ở nhiều khoảng cách khác nhau để khi di chuyển có thể căn đường chuẩn nhất.
Ví dụ như có thể xác định ở khoảng cách 1m có thể thấy rõ biển số xe phía trước, khoảng cách 3m có thể thấy điểm tiếp đất của bánh sau.
Lái xe mới, chưa có kinh nghiệm cần tập xác định khoảng cách với nhiều dòng xe khác nhau. Đối với các hãng như SUV, xe sedan, xe hatchback, bán tải, … độ cao gầm sẽ khác nhau nên khoảng cách để nhìn được các điểm cũng không giống nhau.
3. Căn đường khi lái xe tải bằng cách căn xe đối với xe chạy bên phải

Khi di chuyển trên đoạn đường đông đúc xe cộ, cần căn đường chính xác đối với xe hai bên để hạn chế va chạm thân xe.
Đối với xe máy chạy bên phải
Để luyện tập phản ứng khi lái xe và có cảm giác nhanh nhạy khi di chuyển trên đường cần luyện tập xác định khoảng cách an toàn. Tương tự như cách luyện tập căn đầu xe ô tô. Lái xe mới nên luyện tập căn khoảng cách khi xe không di chuyển trước. Đặt một chiếc xe máy ở bên phải xe ô tô, sau đó ngồi vào buồng lái, xác định các điểm mà mắt có thể nhìn thấy trong khoảng cách an toàn.
Đối với ô tô chạy bên phải
Để xác định khoảng cách an toàn với các ô tô chạy bên phải, có thể tiến hành đo điểm giao nhau giữa đường kẻ từ mép đầu xe bên cạnh và đường thẳng kẻ từ bánh xe bên phải của xe tải. Khi đã xác định được điểm giao nhau này, lái xe có thể dễ dàng điều chỉnh khoảng cách để tránh va chạm với các ô tô chạy bên phải. Lái xe cũng có thể quan sát khoảng cách giữa ô tô đối diện với vạch phân cách để có thêm thông tin. Từ đó, có thể dự đoán khoảng cách giữa xe tải và ô tô chạy bên phải bằng cách quan sát gương chiếu hậu hoặc cảm nhận đường bánh xe.
4. Kinh nghiệm căn đường dựa vào khoảng cách chính xác với xe chạy ngược chiều

Đối với đường bình thường
Khi xe tải đang di chuyển trên đường bình thường, nếu thấy phương tiện khác tiến tới từ hướng ngược chiều, nên giảm tốc độ để duy trì khoảng cách an toàn từ 100m - 200m. Lái xe cần giữ vững vô lăng, duy trì đúng làn đường đang đi. Sau đó chia làn đường mình đang đi thành 3 phần bằng nhau. Xác định điểm chiếu từ ghế lái xuống mặt đường, điều khiển xe để điểm chiếu này nằm trên đường phân chia ⅓ thứ nhất tính từ tim đường. Lúc này, xe tải sẽ di chuyển ở ⅔ phần đường bên phải. ⅓ phần đường còn lại chính là khoảng cách an toàn giữa xe tải và ngược chiều.
Đối với đường nhiều ổ gà, chướng ngại vật
Để đảm bảo khoảng cách với các xe chạy theo làn ngược chiều trên đoạn đường có nhiều ổ gà hoặc chướng ngại vật, người lái cần quan sát vết bánh xe phía trước bên trái, cách khoảng 10 - 15cm (tính từ tâm của cánh tay trái người lái xe xuống mặt đường). Sau khi xác định vị trí của vết bánh xe, người lái có thể điều chỉnh tốc độ và dễ dàng vượt qua các ổ gà hoặc chướng ngại vật một cách an toàn.
Đối với đường hẹp
Cách căn đường đối với đường hẹp khi lái xe tải phụ thuộc phần lớn vào ý thức của tài xế. Nếu một trong hai xe có phần đường rộng hơn, tốt nhất là người lái nên tự nguyện nhường đường cho xe đối diện. Cần tuân thủ nguyên tắc không tranh chấp đường, vì việc này có thể tạo ra tình trạng kẹt xe và gây ra ùn tắc giao thông. Khi đỗ xe ở phần đường hẹp nên đỗ ngay ngắn tránh làm cản trở sự di chuyển của các phương tiện khác. Người lái cần đảm bảo rằng đầu xe hướng vào trong và đuôi xe hướng ra ngoài đường.
Xem thêm: 6 loại xe tải có trên thị trường hiện nay
5. Tại sao phải nắm vững kỹ thuật căn đường khi lái xe tải

- An toàn giao thông: Việc căn đường đúng cách giúp tránh xa khỏi các rủi ro như va chạm với các vật cản, cột điện, hoặc các phương tiện khác trên đường. Điều này đặc biệt quan trọng đối với xe tải, vì xe thường có kích thước lớn và đòi hỏi một không gian rộng hơn để di chuyển an toàn.
- Tối ưu hóa vận chuyển: Căn đường đúng cách giúp tối ưu hóa hiệu suất lái xe tải, tiết kiệm nhiên liệu và giảm mức độ mài mòn của xe. Nếu xe bị căn đường không đúng, nó có thể dẫn đến tình trạng lãng phí nhiên liệu do phải di chuyển quãng đường dài hơn hoặc phải điều chỉnh lái xe thường xuyên.
- Tuân thủ luật lệ: Căn đường đúng cách là một phần quan trọng của việc tuân thủ các quy định giao thông. Vi phạm luật giao thông có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như tai nạn hoặc xử phạt pháp lý.
Xem thêm: Tổng hợp biển cấm xe tải mới nhất hiện nay
Việc nắm vững đúng 4 cách căn đường khi lái xe tải không chỉ giúp tăng cường tính an toàn mà còn nâng cao hiệu suất làm việc. Bằng cách áp dụng những nguyên tắc này, bạn sẽ trở thành một tài xế chuyên nghiệp, tự tin và và đảm bảo an toàn khi vận tải hàng hóa.